ψωμί

Τι έρχεται στο μυαλό όταν σκεφτόμαστε το ψωμί;

Κάνοντας διάφορες σκέψεις γύρω από το ψωμί, η Πάκυ Βλασσοπούλου φαντάστηκε μία εφημερίδα. Η εφημερίδα και το ψωμί είναι η βάση οποιασδήποτε κοινότητας (εθνικής ή τοπικής) καθώς και τα δύο εκπληρώνουν ορισμένα από τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα· το δικαίωμα στην τροφή και τη γνώση. Με άδειο στομάχι ατονεί και η φωνή. Χωρίς γνώση τι έχει στ’ αλήθεια κανείς να πει;

Ψωμί.

Αυτό που κάνει το ψωμί ξεχωριστό είναι η ιδιότητά του να μοιράζεται χέρι με χέρι, ψίχουλο ψίχουλο, με τον ίδιο τρόπο που οι εφημερίδες διανέμονται και διαμορφώνουν κοινό και δημόσια γνώμη. Την Πάκυ Βλασσοπούλου την ενδιαφέρει η ανάγκη για ανταλλαγή, η επιθυμία για επαφή και μοίρασμα. Τη νοιάζει η αποκτημένη- μέσα από εμπειρίες- γνώση που μας ενδυναμώνει, που ενισχύει τη συλλογική δράση και τελικά τη μάχη για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το κείμενο είναι η φόρμα της, το ψωμί το περιεχόμενό της.

Το ψωμί είναι το περιεχόμενό της, το κείμενο η φόρμα της.

Παύση.

Η γλώσσα, οι γραμματοσειρές και το μελάνι διαμορφώνουν ένα τοπίο πιθανών νοημάτων, μία ολόκληρη κοιλάδα επικοινωνίας. Ψωμί. Στο κείμενο της Βλασσοπούλου, η μία συγγραφέας διαδέχεται την άλλη σπέρνοντας σκέψεις σε διαφορετικές γλώσσες και λεξιλόγιο. Ψωμί. Μία αρτοποιήτρια, η Ελισάβετ Κουλούρη, η αρχιτεκτονική ομάδα A Whale’s Architect και μία καλλιτέχνης ανταλλάσουν σκέψεις για τη ζύμωση και τους τρόπους με τους οποίους η διαδικασία παρασκευής ψωμιού δεν είναι παρά μεταφορά της πολυπλοκότητας ή των αλληλεπιδράσεων ενός ζωντανού πολιτικού σώματος που πάλλεται και απαιτεί.

H σπορά και η καλλιέργεια γεννήθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα με το θεσμό της πόλης-κράτους και το γραπτό λόγο. Η πολυπλοκότητα της βιολογικής και της πολιτικής υπόστασης διερευνώνται από την καλλιτέχνιδα με τη βοήθεια των λέξεων, μέσα από το ψωμί.

Η εφημερίδα Ψωμί διανέμεται δωρεάν σε φούρνους του Ταύρου. Τα κείμενα έχουν μεταφραστεί στις γλώσσες σχεδόν όλων των κοινοτήτων της περιοχής – Ελληνικά, Punjabi, Ρωσικά, Αλβανικά, Αρμενικά, Αραβικά και Γαλλικά.

Η εφημερίδα Ψωμί είναι η απάντηση σε μία κοινή ανάγκη ή επιθυμία να είμαστε σε επαφή, να αγγίζουμε και να μας αγγίζουν. Οι αισθήσεις μας έχοντας πρόσφατα στερηθεί μία άμεση και ελεύθερη επαφή με την ύλη, μπορούν και πάλι να επιστρέψουν στην απτική σχέση, μέσω του στόματος, της γλώσσας, των λέξεων.

Μία παύση κοινή για όλους.

Εάν δεν μπορούμε να καθίσουμε στο ίδιο τραπέζι, πώς μπορούμε να μοιραστούμε;

Ψωμί.

Η εφημερίδα Ψωμί* είναι μέρος του The Table and the Territory, ενός Ευρωπαϊκού και διεπιστημονικού προγράμματος που συνδέει και ενεργοποιεί πολιτιστικούς φορείς, στηρίζοντας έμπρακτα λύσεις που προέρχονται από το πεδίο του πολιτισμού και αφορούν τις οικολογικές μετατοπίσεις και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

*Τυπώθηκε στο Ανάγραμμα, Εξάρχεια, Δεκέμβριος 2020.