the water from your eye

Η καλλιτεχνική πρακτική της Jumana Emil Abboud περιλαμβάνει την έρευνα παραμυθιών, μύθων και νανουρισμάτων που διαφυλάσσονται διαχρονικά από γενιές γυναικών ως μια μορφή ενθύμησης των υδάτινων πηγών που έρρεαν άλλοτε στα πλέον κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Οι γυναίκες που κρατούν ζωντανές αυτές τις αφηγήσεις κατάφεραν να προστατέψουν τα τοπία από τα οποία ξεριζώθηκαν βίαια σφραγίζοντάς τα στην προφορική μνήμη. Αν και οι συγκεκριμένες πηγές νερού έχουν πια στερέψει, η ανάμνησή τους κυλάει ακόμη στη συλλογική φαντασία υπερβαίνοντας τον Χρόνο και την καταστολή. Οι μυθικές αφηγήσεις γίνονται πράξεις αντίστασης: αντίσταση στη μυωπία του κρατισμού και των εξαιρέσεών του και ακόμη περισσότερο, αντίσταση στη λησμονιά του τοπίου και της γης. Εξάλλου δεν τραγουδάς για ένα μέρος που δεν αγαπάς.

Η Abboud αφουγκράζεται τα υπόγεια ρεύματα της Ιστορίας που ψιθυρίζονται, τραγουδιούνται ή ερμηνεύονται από τις γυναικείες φωνές. Στρέφεται σε αυτές που έχουμε μάθει να ακούμε λιγότερο αναδεικνύοντας τη ζωτική σημασία των όσων έχουν να πουν. Οι ήρεμες και τρυφερές φωνές που αφηγούνται τις μυθικές ιστορίες των πηγών δεν ψιθυρίζουν παρά βρυχώνται. Η λυρικότητά τους ξεχειλίζει από δύναμη και ορμή σαν το ποτάμι που φουσκώνει. Η γνώση τους για τη γη μοιράζεται σαν σπόρος που καρποφορεί πολλαπλές δυνατότητες μεταμόρφωσης, της γης, των δέντρων, των πηγών, των ανθρώπων που μετουσιώνονται σε πνεύματα, σε τοπία, από τρεχούμενα νερά μέχρι αστέρια που αστράφτουν στον ουρανό. Αυτοί οι μύθοι περιγράφουν παράλληλα έναν άλλο τρόπο αντίληψης του φυσικού τοπίου, όπου οι γεωγραφίες δεν είναι εργαλειοποιημένες, όπου η γη και το νερό δεν αποτελούν πηγές κερδούς. Εδώ, η γη και τα νερά της μιλούν την γλώσσα της φροντίδας.

Τα συνεχώς μεταβαλλόμενα τοπία και γεωγραφικά όρια οδήγησαν την Jumana να επεκτείνει την έρευνά της στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και να ακολουθήσει τις ίδιες τις ιστορίες που ρέουν σαν ποτάμια μεταξύ γειτονικών χωρών αγνοώντας τους μικροπρεπείς περιορισμούς των συνόρων. Οι ιστορίες φαίνεται πως ταξιδεύουν σαν σπόροι που τους φυσούν οι άνεμοι σε μυριάδες κατευθύνσεις, εναλλάσσονται μορφολογικά σύμφωνα με τις νέες ρίζες που αναπτύσσουν, προσαρμόζονται στη νέα τους γεωγραφία, καταφέρνουν να ανθίσουν είτε η γη είναι γόνιμη είτε όχι. Στην έκθεση «The Water From Your Eye» συμπλέκονται δύο εκδοχές του ίδιου παραμυθιού: «The Orphan’s Cow» στην Παλαιστίνη και «Πούλια και Αυγερινός» στην Ελλάδα. Οι δύο ιστορίες ταυτίζονται σε ορισμένα βασικά σημεία: ένα κορίτσι και ένα αγόρι, μια αδελφική αγάπη και μια μεταμορφωτική πηγή νερού. Από εκεί και έπειτα κάθε γλώσσα ρέει αυτόνομα προσθέτοντας λεπτομέρειες και μετατοπίζοντας νοήματα προς ένα διαφορετικό τέλος. Μπορούμε να φανταστούμε πώς αλλάζουν οι ιστορίες από στόμα σε στόμα και από αυτί σε αυτί; Μπορούμε να αντιληφθούμε τα νοήματα που πάλλονται μεταξύ των διαφορετικών ερμηνειών;

Με τη σειρά της, η Jumana φαντάζεται ξανά αυτές τις διαχρονικές ιστορίες, τις επανατοποθετεί σε σύγχρονα πλαίσια και έπειτα τις σχεδιάζει στο χαρτί απελευθερώνοντάς τις από το παρελθόν τους. Πως εκλαμβάνουμε σήμερα μια ιστορία αδελφικής αγάπης και πιστής συντροφικότητας; Τι θέση έχουν οι μύθοι και τα παραμύθια για πηγές νερού σε έναν άνυδρο κόσμο; Πώς συμφιλιωνόμαστε σήμερα με τοπία που βρίσκονται στα όρια μιας τέτοιας κρίσιμης αλλαγής; Πώς το χρώμα και μια λεπτή γραμμή μολυβιού μας επιτρέπουν να δούμε το νερό διαφορετικά; Σχεδιάζοντας και επανασχεδιάζοντάς τους, η καλλιτέχνις προσφέρει με λαχτάρα αυτούς τους μύθους ως οιωνούς και προτάσεις για νέες αναγνώσεις.

Στη σειρά σχεδίων που εκτίθενται στο TAVROS η Jumana Emil Abboud χρησιμοποιεί την ίδια τη συμβολική υλικότητα της γης από την οποία εμπνέονται τα σχέδια και οι ιστορίες της ζωγραφίζοντας με χειροποίητες μπογιές από ρόδια, σουμάκ και αβοκάντο. Με τον ίδιο τρόπο που το νερό διαπερνά το κέλυφος ενός ροδιού και μετατρέπεται σε καθαρή χρωστική ουσία, η Jumana εισέρχεται στην πηγή των αφηγήσεων φτάνοντας μέχρι τον πυρήνα τους. 

Τα σχέδια είναι η καρδιά αυτών των ιστοριών. Αυτά είναι το νερό που κυλάει από τα μάτια μας.

~

Η Jumana Emil Abboud προσεγγίζει προφορικές ιστορίες μέσα από μεθοδολογίες σχεδίου, ήχου, κινούμενης εικόνας, περφορμανς και εργαστηρίων με σκοπό να επανεξετάσει τις συλλογικές πρακτικές που προκύπτουν από την απώλεια του νερού.