αλληλογραφίες #6

Ως μέρος του προγράμματος συλλογικού σινεμά Δυστυχώς, ήταν παράδεισος, ο οργανισμός AIN σε συνεργασία με τη locus athens προσκάλεσε κινηματογραφιστές, καλλιτέχνες, επιμελητές και ακτιβιστές να συλλογιστούν τα διάφορα ζητήματα που τίθενται σε κάθε προβολή και να ανταποκριθούν σε αυτά είτε μέσω κειμένων, οπτικών δοκιμίων ή διαδικτυακών συζητήσεων. Αυτές οι Αλληλογραφίες έχουν ως στόχο να δημιουργήσουν ένα ευρύτερο πλαίσιο που θα επιτρέπει στις πολλαπλές αναγνώσεις των προβολών να διαχέονται στο χρόνο.

Αλληλογραφίες #6: με αφορμή τις ταινίες Ακαδημία Πλάτωνος του Φίλιππου Τσίτου & My English Cousin του Karim Sayad δείτε την ταινία μικρού μήκους της Σοφίας Ντώνα και ακούστε τα podcast της Yasmina Reggad.

H ταινία της Σοφίας Ντώνα, Mountains Come first (με ελληνικούς, αγγλικούς και αραβικούς υπότιτλους):

MOUNTAINS COME FIRST (βίντεο / 34’)
Σοφία Ντώνα
The Mediterranean is by definition a landlocked sea. But beyond this we must distinguish between the kinds of land that surround and confine it. It is, above all, a sea ringed by mountains. This outstanding fact and its many consequences have received too little attention in the past from historians. Fernand Braudel, The Mediterranean and the Mediterranean World in the Age of Philip II

Σε μια αμμουδιά ο Juxhin Kapaj (Jorgo Prifti) σκάβει με ένα φτυάρι και μεταφέροντας την άμμο που αφαιρεί, κατασκευάζει σιγά σιγά τα βουνά που πέρασε κατά τη μετανάστευσή του από την Αλβανία στην Ελλάδα το ’90. Ο ρυθμός του φτυαρίσματος και των κυμάτων δημιουργούν ένα ηχητικό τοπίο που επικαλύπτεται από την φωνή του Juxhin, καθώς αφηγείται την ιστορία του από τον Αυλώνα της Αλβανίας, μέσα από τα Κεραύνια όρη, στην Κέρκυρα και την Αθήνα. Καθώς ο Kapaj αφαιρεί την άμμο, δημιουργεί μια τρύπα που ακολουθεί σαν αρνητικό την τοπογραφία των βουνών και στην οποία βυθίζεται ο ίδιος ολοένα καθώς σκάβει. 

Tο βουνό που κατασκευάζει πίσω του τον ξεπερνά σε ύψος και σιγά σιγά καλύπτει τη θάλασσα φτάνοντας μέχρι τον ορίζοντα. Ένας κοπηλάτης στο βάθος περνάει πίσω από το τοπίο ισορροπώντας σε μια σανίδα. Κάποια στιγμή στην αφήγηση παρεμβάλλεται ένα ηχητικό κομμάτι από την ταινία ‘Αυτή η νύχτα μένει’ όπου ο Kapaj έχει δανίσει τη φωνή του ως Αλβανός λαθρομετανάστης. Προς το τέλος, η αφήγηση γίνεται πιο αποσπασματική καθώς ο Kapaj προσπαθεί να θυμηθεί το τοπίο και τη διαδρομή του μέσα από τα βουνά, αναφέροντας πόλεις, ποτάμια, γεωολογικά χαρακτηριστικα.  Αφού δημιουργεί τους όγκους των βουνών, αρχίζει να σχηματίζει την κορυφογραμμή, τις χαράδρες, τα φαράγγια, ανακατασκευάζοντας το τοπίο και την ιστορία του περάσματός του. 

O τίτλος του έργου είναι δανεισμένος από τo κεφάλαιο του Μπρωντέλ ‘Mountains come first’ στο βιβλίο του για τη Μεσόγειο, όπου περιγράφει τα βουνά ως τα τοπία που έχουν αναλυθεί λιγότερο από τους ιστορικούς, δεδομένου του ότι δεν υπήρχε εκεί αγροτική ζωή. Στα βουνά αυτά που περικλείουν και ορίζουν τη Μεσόγειο, γράφεται η ιστορία των περασμάτων. 

Ακούστε τα podcast της Yasmina Reggad :

I.    The Shit Life Syndrome (ελληνική μετάφραση σεναρίου εδώ)

II.   Working Class Heroes (ελληνική μετάφραση σεναρίου εδώ)

III.   Algerian Wedding (ελληνική μετάφραση σεναρίου εδώ)

IV. & V. Life is Confusing at this Point (ελληνική μετάφραση σεναρίου εδώ)

Δημιουργία: Yasmina Reggad · Φωνές: Yasmina Reggad και Didascalie (AN AI) · συμπεριλαμβανομένης αυτοσχέδιας ηχητικής παρέμβασης των Yamine El Atlassi, Khaled Bouzidi και Militant women of the Algerian Hira, ηχογραφημένης από την δημοσιογράφο Nadia Madassi στις 22 Φεβρουαρίου 2020 ενώ τραγουδούσαν το ‘Ana Houra Fi El Djazair’ ( Είμαι ελεύθερη στην
Αλγερία) της Miriam Makeba · Μοντάζ: Yamina El Atlassi · Ηχογραφήσεις από: My English Cousin του Karim Sayad και Close up films, 2019 · Ανάθεση: Delphine Leccas και Μαρία-Θάλεια Καρρά, ως μέρος του προγράμματος Δυστυχώς, ήταν παράδεισος, σε επιμέλεια των AIN και Locus Athens Με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ · Ευχαριστίες στους: Karim Sayad και Close up Films.

~

Η Σοφία Ντώνα είναι εικαστικός και αρχιτέκτονας. Το 2018 έλαβε το βραβείο αρχιτεκτονικής της πόλης του Μονάχου (Förderpreis der Landeschauptstadt München) και το 2015 την υποτροφία Fulbright για την παραγωγή εικαστικού έργου. Έργα της έχουν εκτεθεί σε μουσεία και εκθεσιακούς χώρους όπως το Δημοτικό Ινστιτούτο Τέχνης και Πολιτισμού στην Τιχουάνα (2019), στο ίδρυμα neue Gesellschaft für bildende Kunst (nGbK) στο Βερολίνο (2017), το  Ίδρυμα Sandretto Re Rebaudengo στο Τορίνο (2016) και το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα (2013). Τον Ιούλιο του 2020 πραγματοποίησε την έκθεση Macho Sounds/Gender Noise στο μουσείο Staatsgalerie της Στουτγκάρδης σε συνεργασία με τη Δάφνη Δραγώνα. Το 2019 πραγματοποίησε την της ατομική έκθεση Voyageurs στον εκθεσιακό χώρο Kunstpavillon στο Ίνσμπρουκ και την επιτόπια ηχητική εγκατάσταση Applaus στα πλαίσια του προγράμματος Τέχνη στον δημόσιο χώρο της πόλης του Μονάχου. To 2021 είναι καλεσμένη στο Bauhaus Residency στο Dessau. Από το 2018 συνεπιμελείται το κουίρ-φεμινιστικό φεστιβάλ Αφροδίτη* στην Αθήνα. Ως μέλος της ομάδας Errands έχει συμμετάσχει σε εκθέσεις με έργα όπως το Epicurean Garden (Ματέρα Πολιτιστική Πρωτεύουσα, 2019), το Summer Ladders (1η Μπιενάλε Ντιζάιν της Κωνσταντινούπολης, 2012) και το Transporting Utopia (2η Μπιενάλε της Αθήνας, 2009).

~

Η Yasmina Reggad είναι ανεξάρτητη επιμελήτρια, συγγραφέας, ερευνήτρια, δραματουργός και καλλιτέχνις με έδρα τις Βρυξέλλες. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη Μεσαιωνική Ιστορία από το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Είναι συν-ιδρύτρια του aria (καλλιτεχνικό residency στο Αλγέρι) και είχε προηγουμένως εργαστεί στο Ίδρυμα Delfina και στο Art Dubai Projects. Αυτή τη στιγμή είναι η συν-επιμελήτρια του γαλλικού περιπτέρου στην 59η Μπιενάλε της Βενετίας, εκπροσωπούμενο από τον καλλιτέχνη Zineb Sedira.

Η Yasmina Reggad έχει σχεδιάσει εκθέσεις, προβολές, ομιλίες, παραστάσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα στο CENTQUATREPARIS (Γαλλία), την Tate Modern και το Institute of Contemporary Arts (ΗΒ), Madrassa – l’Atelier de l’observatoire (Μαρόκο), και συγγράφει τακτικά δοκίμια για τη σύγχρονη τέχνη και την τέχνη της παράστασης.

Οι παραστάσεις της Yasmina Reggad παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο KANAL – Center Pompidou και στο Kaaistudio’s (Βέλγιο), στο Jeu de Paume (Γαλλία), στο Tabakalera International Center for Contemporary Culture (Ισπανία) και στην Μπιενάλε της Βαρσοβίας (Πολωνία). Είναι υπότροφος του Sundance Institute Theatre Program 2019-2030.